AHMET HAMDİ TANPINAR

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Hayatı

Ahmet Hamdi Tanpınar üç kardeşin ortancası olarak 1901 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Kadı olan babası Hüseyin Fikri Bey’in görevi nedeniyle, çocukluğunu Anadolu’nun muhtelif şehirlerini dolaşarak geçirdi. İstanbul’da Ravza-i Maarif İptidai Mektebi’ne başlayan Tanpınar, öğrenimini başka şehirlerde sürdürdü. Henüz on beş yaşındayken babasının yeni görev yeri olan Antalya’ya doğru yola çıktıklarında hayatı boyunca aklından çıkaramayacağı üzücü bir olay meydana geldi. Annesi Bahriye Hanım yolda aniden hastalanmıştı. Hastalığı atlatamayan Bahriye Hanım öldüğünde henüz kırk yaşındaydı.  Tanpınar, yaşadığı bu büyük acıyı ileride yazacağı şiirlere de yansıttı. 1918’de babasının teşvikiyle yüksek öğrenim görmek için İstanbul’a yerleşti. Aslında felsefe eğitimi almak istiyordu ama hayranı olduğu usta yazar Yahya Kemal’in edebiyat dersleri verdiğini öğrenince Darülfünün’a kaydoldu.

Bir taraftan divan şiiri hakkında araştırmalar yaparken, bir taraftan da yatılı olarak Yüksek Muallim Mektebi’ne de devam etti. 1923 yılında mezun oldu. Önce Erzurum Lisesi’ne ardından da Konya Lisesi’ne edebiyat öğretmeni olarak atandı. 1932 yılında Kadıköy Lisesi’nde göreve başlayan Tanpınar, aynı zamanda Üsküdar Amerikan Koleji’nde de dersler vermeye başladı. Ahmet Haşim’in ölümünün ardından Güzel Sanatlar Akademisi’nde boşalan kadroya atandı. Mitoloji ve şark sanatları dersleri verirken resim sanatıyla da yakından ilgilenmeye başladı.

1943 yılında hayatında yeni bir sayfa açıldı. 1943 yılındaki seçimlerde aday olarak Kahramanmaraş milletvekili seçildi. TBMM’de milletvekilliği yaptığı bu dönem aynı zamanda edebi açıdan da en verimli olduğu dönem oldu. Üç buçuk yıl süren milletvekilliği macerası sırasında, şiir ve öykü kitaplarının yanı sıra “Abdullah Efendi’nin Rüyaları”, “Huzur”, “Mahur Beste”, “Sahnenin Dışındakiler” ve “Saatleri Ayarlama Enstitüsü” gibi roman türündeki önemli eserlere imza attı.