Folklorik ve mitolojik öğelerden beslenen, okuru hayal gücünün doruklarında, büyülü öğelerle bezenmiş kurgusal dünyalarda yolculuklara çıkaran fantastik kitaplar hakkında birkaç şey öğrenmeye ne dersin?
Fantastik öğelerin insanlığın kültürel geçmişindeki yeri çok eski zamanlara dayanmakla beraber fantastik edebiyatın bir tür olarak oluşması ancak on dokuzuncu yüzyılda modern dönem ile mümkün oldu. Bu edebiyatın ürünleri fantastik kitaplar, var olduğumuz dünyanın ve evrenin sıra dışı yorumlarını içeren insanın hayal gücünün enginliği sayesinde kurgulanan eserlerdir. Çoğu kez doğaüstü varlıklar, büyü ve olağanüstü olaylarla çerçevelenen bu hayali dünya, çocuklara hitap edebileceği gibi yetişkinleri de kapsayabilen bir okur kitlesine sahiptir. Pozitivist bilim yaklaşımının sınırlayıcı yasalarına baş kaldıran ve hayal gücünün engin gücüne dayanan bu hikayeler çoğu insan için dünyanın veya gündelik hayatın sıkıntılarından kaçmak için harika bir fırsat yaratır.
Her ne kadar insanlık durumuna işaret eden birçok mesaj içerse de fantastik edebiyatın hayali ırklar ve olaylarla örülü dünyası, bir masal gibi rahatlatıcı bir etkiye de sahiptir. Mitoloji ve halk hikayelerindeki fantastik öğelerden, felsefi temayüllerin işlenmesine kadar insanlığın tarihsel izleklerinden etkilenen fantastik edebi eserler, bilim kurgu ve korku türleri ile kaynaşsa da bunlardan farklı münferit bir tür olarak karşımıza çıkıyor.
Bu yazımızda Edgar Allan Poe’dan Bram Stoker’a kadar türün en başarılı kalemlerinden çıkan, okunması gereken en iyi fantastik kitaplardan bahsedeceğiz.
Storytel’den Senin İçin Seçtiklerimiz
İnsanlığın ortak hafızasında evrensel bilgilerin kökenindeki arketiplerin yoğun olarak kullanıldığı fantastik edebiyat eserlerinin Storytel arşivinde bulunan en iyi örneklerini senin için inceledik.
Üç Sahtekar – Arthur Machen
İnsanlar kütüphaneye heyecan dolu kalpleri ve düş dolu akıllarıyla girer, yüksek basamakları üne uzanan merdivenler, şatafatlı revakı bilginin kapısı olarak görürler; içeri girdiklerinde ise beyhude bir kibir bulurlar ve her şeyin nafile olduğunu görürler.
Gotik edebiyatın üstatlarından Arthur Machen, korku öğeleriyle işlediği gizemli öykülerini zekice bir kurguyla kaleme alır. Yazarın 19. yüzyılda yazdığı eseri Üç Sahtekar aradan uzun zaman geçmesine rağmen hala en sevilen fantastik kitaplar arasında. H. P. Lovecraft gibi büyük bir yazarı dahi etkilemiş olan eser, farklı korku hikayelerini bir araya getirirken bu hikayeleri pagan ayinleri yapan gizli bir tarikat ile bağlantılandırarak okuru sürükleyici bir serüvenin içerisine çekiyor.
Gulyabani – Hüseyin Rahmi Gürpınar
Her gördüğünü bilmeye uğraşmamalı, her işittiğini merak etmemeli.
Türk toplumundaki eşitsizlikleri, halkın töresel yaşantılarını ve batıl inançlarını mizahi bir üslupla ele alan Hüseyin Rahmi Gürpınar, yaşadığı çağa ve topluma eleştirel bakmaktan bir an olsun vazgeçmemiş bir yazardı. Gulyabani isimli eserinde de, cinler ve periler gibi halkın zihnini ele geçirerek gerçekliğini değiştiren folklorik inanç imgelerini oldukça eğlenceli bir dille kaleme alıyor. Eser, bir konakta hizmetçilik yapmaya gönderilen bir kızın başından geçenleri ve konağın perili olduğuna inanan sakinlerinin yanında yaşadıklarını ele alan trajikomik bir hikaye.
Drakula – Bram Stoker
Gerçek bağlılığa çok ender rastlanır ve onu sevdiğimiz kişilere talep edilmeksizin sunan herkese karşı büyük bir minnet duymamız gerekir.
Bram Stoker’ın Gotik dünya klasikleri arasına giren kült eseri Drakula, yazıldığı günden bu yana popüler kültür üzerindeki etkisini korumaya devam ediyor. Birçok efsaneden esinlenerek oluşturduğu Drakula kitabının baş karakteri Transilvanya’da yaşayan ölümsüz Kont Drakula’dır.
Karakterin günümüzde sembolize ettikleri ve popülerliği ile beraber; modernizmin sonuçları, delilik, Hristiyanlık ve bilim çatışması gibi birçok temayı incelikle hikayeye yedirmeyi başaran eserin alt metni oldukça zengin. Avukat Jonathan Harker’ın, Kont Dracula’nın Transilvanya’daki şatosuna yolculuğu ile başlayan Dracula’nın hikayesi, sıradan bir korku hikayesinden ziyade derinlikli bir Gotik edebiyat eseri okumak isteyenlerin mutlaka tanışması gereken bir eser.
Innsmouth’un Üzerindeki Gölge – H. P. Lovecraft
Belki de delilik ele geçiriyor beni – belki daha da büyük bir dehşet – veya daha büyük bir mucize – bana uzanıyor.
Eserlerinde fantezi, korku ve bilim kurgu öğelerini bir araya getiren Amerikalı yazar H. P. Lovecraft, şüphesiz tüm zamanların en başarılı yazarlarından biri. Tuhaf ve ürkütücü atmosferler yaratmakta usta olan yazar, eserin acayip atmosferinde modern insanın durumuna ve açmazlarına gönderme yaparken insanlığın yüzyıllardır sorduğu soruları hatırlatmaktan da geri durmuyor. Inssmouth’un kasvetli ve ürkütücü ambiyansında insanlığın ne olduğuna dair bir yolculuğa çıkartan eser en akıcı ve anlaşılır fantastik kitaplardan biri.
Unutmadan söyleyelim ki birçok kült eserle fantastik edebiyata damgasını vuran yazar, Inssmouth’un Üzerindeki Gölge’de ünlü Cthulhu Mitosu’na dair motiflerin de ilk tohumlarını atıyor. Fantastik kitapların yalnızca çocuklara okunan masallardan ibaret olduğunu düşünenler mutlaka H. P. Lovecraft’la tanışmalı.
Morgue Sokağı Cinayeti – Edgar Allan Poe
Delilik sandığınız şeyin, sadece duyuların fazla keskinleşmesi olduğunu söylememiş miydim ben size?
Muhteşem şiirleri ve kısa öyküleriyle Amerikan korku ve polisiye edebiyatının usta kalemlerinden Edgar Allan Poe, gotik dünya klasikleri arasına birçok eser kazandırmış bir yazar. İlk olarak 1841’de Graham’s Magazine’de yayınlanan Morgue Sokağı Cinayeti, Paris’te geçiyor. İki kadının olağan dışı bir şekilde öldürülmesi ve bu cinayetlerin çözülmesinin ele alındığı eser, akıcı anlatımı ve sıra dışı üslubuyla polisiye edebiyatın en iyi örneklerinden biri.
Morgue Sokağı Cinayeti’nin yanı sıra yazarın Kuyu ve Sarkaç, Maelström’e Düşüş, Geveze Yürek ve Amontillado Fıçısı öykülerini de içeren eserde ruhsal çözümlemeler, derin bir gözlem ve detaylı tasvirlerle Poe’nun dehasına şahit oluyoruz.
Dünyaya Düşen Adam – Walter Tevis
Bu iğrenç ve acayip yerden, bu kökenleri olmayan bir cinsellikle dolu, gürültülü, belirsiz kültürden, zavallı uygarlıklarının şarkıdaki Londra köprüsü gibi yıkılmak üzere olduğunu kavrayamayan, bu bencil, alıngan, yetenekli, kaba saba ilkel insanlar karmaşasından yorulduğunu, tiksindiğini hissetti birden.
Üç romanı sinemaya uyarlanan bilim kurgu kitapları ve fantastik edebiyat türlerinde ile öne çıkan Amerikalı yazar Walter Tevis, eserleri 18 dile çevrilmiş usta bir yazar. Sinemaya da uyarlanan eseri Dünyaya Düşen Adam’ın hikayesi, insanlıktan çok daha ileri bir teknolojinin hüküm sürdüğü Anthea’lı Newton’un yok olmanın eşiğinde olan gezegenini kurtarmak için dünyaya gelmesiyle başlıyor. Eserde, kendi türünün canlılarını kurtarmak için bir uzay gemisi inşa etmeyi kafaya koyan Newton’ın giderek insanlığa ait unsurlara teslim oluşunu izleriz.
Dune sevenler tarafından da mutlaka okuması gereken kitaplar arasında yer alan Dünyaya Düşen Adam, insansı bir uzaylının dünyalı olma sürecini anlatırken yabancılaşma, yalnızlık ve keder gibi evrensel temaları işlemesiyle türünün en sanatsal eserlerinden biri olmayı başarıyor.
Fantastik Edebiyat Eserleri Storytel’de!
Kitapların bizlere farklı dünyaların kapılarını açtığını biliriz. Konu fantastik edebiyat eserleri olunca kitaplar bizi sadece farklı değil olağanüstü ve gizemli dünyalara da götürür. Storytel kütüphanesinde en güzel fantastik edebiyat ve bilim kurgu kitapları seni bekliyor.
